Algemene kennis
Alles over de central bank digital currency
Update: 21 februari 2025 Leestijd: 5 min
We horen steeds meer over Central Bank Digital Currency, ook wel CBDC, maar wat is dit nu precies en welke soorten zijn er? Digitaal geld is in opkomst. De cryptocurrency kennen we inmiddels al langer en ook in die wereld komen er steeds meer varianten bij. CBDC’s zijn digitale vormen van fiatgeld en worden door centrale banken uitgegeven en beheerd. Wat zijn het nu precies, wat zijn de voor- en nadelen en hoe ziet de toekomst van deze digitale valuta’s eruit? Wij geven u graag meer inzicht.
CBDC, wat is dat?
Een Central Bank Digital Currency (CBDC) is een digitale vorm van een nationale valuta, uitgegeven door de centrale bank van een land. In tegenstelling tot cryptocurrencies, zoals Bitcoin, wordt een CBDC door een centrale autoriteit beheerd en heeft het dezelfde waarde als de fysieke valuta. Het doel van een CBDC is om de efficiëntie van het betalingsverkeer te verbeteren, financiële inclusie te bevorderen en het monetaire beleid beter te kunnen uitvoeren. CBDC's kunnen de kosten van contant geld verlagen, fraudebestrijding verbeteren en de veiligheid van betalingen verhogen.
Soorten Central Bank Digital Currency
Er zijn verschillende soorten Central Bank Digital Currency, of CBDC’s. Op de eerste plaats is er de Wholesale CBDC. Deze is gericht op financiële instellingen en bedoeld om groothandelsbetalingen en transacties tussen banken te vereenvoudigen. Het doel is om de efficiëntie van interbancaire betalingen te verbeteren en liquiditeitsrisico's te verminderen.
De Retail CBDC is op het brede publiek gericht, inclusief consumenten en bedrijven. Deze versie kan worden gebruikt voor dagelijkse transacties en fungeert als een digitale vervanging van contant geld. Retail CBDC's kunnen verder worden onderverdeeld in Account-based CBDC en Token-based CBDC. Bij Account-based CBDC hebben de gebruikers een account voor hun digitale valuta bij de centrale bank. Bij Token-based CBDC werkt de digitale valuta als een digitaal equivalent van contant geld zonder dat hier een account voor nodig is.
De voor- en nadelen van een CBDC
CBDC’s bieden zowel voordelen als nadelen. De CBDC's kunnen centrale banken meer controle geven over de geldhoeveelheid en rentevoeten, waardoor ze effectiever kunnen reageren op economische veranderingen. Ze kunnen toegang bieden tot financiële diensten voor mensen zonder bankrekening, vooral in ontwikkelingslanden. Door de afname van de behoefte aan fysieke geldproductie en -distributie kunnen de kosten van contant geld worden verminderd. Een ander belangrijk voordeel is dat digitale valuta’s beter kunnen worden gecontroleerd en gevolgd, waardoor belastingontduiking en witwaspraktijken beter kunnen worden voorkomen.
CBDC’s brengen ook nadelen met zich mee. Er kunnen zorgen zijn over de privacy van gebruikers, aangezien centrale banken inzicht kunnen krijgen in transactiedata. De introductie van CBDC's kan leiden tot destabilisatie van commerciële banken, doordat consumenten direct bij de centrale bank kunnen aanhouden in plaats van bij commerciële banken. Het opzetten van een CBDC-infrastructuur kan duur en complex zijn, wat ook een belangrijk nadeel is.
Voorbeelden van CBDC-implementaties
Meerdere landen experimenteren met CBDC’s of hebben deze al geïmplementeerd. De Chinese centrale bank heeft de digitale ‘yuan’ geïntroduceerd, die momenteel in verschillende steden wordt getest. Het doel is om de efficiëntie van betalingen te verbeteren en een alternatief te bieden voor bestaande betalingssystemen.
De Bahama's hebben de ‘Sand Dollar’ geïntroduceerd, een digitale versie van de Bahamaanse dollar. Het doel is om financiële inclusie te bevorderen, vooral op afgelegen eilanden. De Riksbank in Zweden test de ‘e-krona’ als antwoord op de afname van het gebruik van contant geld in het land. Het doel is om een veilige en efficiënte betalingsoptie te bieden. De Europese Centrale Bank (Eurozone) onderzoekt de mogelijkheid van een digitale euro.
Is CBDC de toekomst?
CBDC’s mogelijk de financiële wereld op internationaal niveau sterk te veranderen. Ze kunnen de efficiëntie en veiligheid van betalingen verbeteren, financiële inclusie bevorderen en centrale banken meer controle geven over het monetaire beleid. Of CBCD de toekomst is, is een andere vraag. Met de opkomst van CBCD’s is er een verlies van privacy en anonimiteit dat weg zou kunnen vallen. De voor- en nadelen worden nog verder onderzocht.

Directeur en eigenaar